Coach aan het woord
mei 2014
Doorbraak schuldhulpverlening in zicht.
Vanaf 2012 heeft de Doetank onder leiding van Roel in ’t Veld met vele stakeholders gesproken (zie tijdlijn). Eén ding werd helder: het is een diffuus probleem, vanwege niet-gecoördineerde incassoprocedures die verschillende overheidsorganisaties onafhankelijk van elkaar bij een multi-probleem gezin starten. Geen van de partijen kan individueel een oplossing kan forceren. Toch lijkt er nu voortgang in het proces te zitten.
Klik op de afbeelding om de tijdlijn van de Doetank vergroot weer te geven.
De Doetank gaat namelijk samenwerken met twee aanvullende initiatieven. De pilot ‘warme frontoffice’ (initiatief ‘Doorbraak in Dienstverlening’) is een netwerk van contactpersonen van verschillende overheidsorganisaties, waarin de professionals direct met elkaar kunnen schakelen. Daarnaast is de ombudsman van Amsterdam bezig met een pilot om multi-probleemgezinnen in Amsterdam beter te ondersteunen. Op uitvoerend niveau willen de drie initiatieven nu multi-probleem cases gaan inbrengen in het netwerk van professionals. Op politiek-bestuurlijk niveau zal de problematiek worden aangekaart om de professionals te ondersteunen. Het is geen gemakkelijke opgave, maar het lijkt uiteindelijk toch mogelijk voor professionals om vanuit hun praktijkervaring iets te doen aan weeffouten in het systeem.
Doetank Slimmer Innen:
De Doetank Slimmer Innen van het Slimmernetwerk strijdt tegen schadelijke, niet-gecoördineerde en ineffectieve overheidsincasso bij mensen die wel willen maar niet kunnen betalen. Een voorbeeld is de inzet van de parketpolitie, die zonder afstemming met de Schuldhulpverleningsorganisatie bij mensen met multi-problematiek aan huis komt en dreigt met gijzeling wanneer er niet direct betaald wordt. In 2011 heeft de Doetank een dergelijke case in Enschede opgelost: het gezin kon hun schuld via de Schuldhulpverlening betalen.
De Doetank wil een structurele oplossing voor dergelijke situaties. Goede afstemming tussen overheidscrediteuren en de schuldhulpverlening is daarbij cruciaal. Het terugbetalen van schulden blijft een uitgangspunt. Echter, de Doetank is van mening dat de standaard incassotrajecten van overheidsorganisaties weinig effect hebben op deze specifieke doelgroep en bovendien schadelijk zijn voor het schuldhulpverleningsproces. Een alternatieve overheidsincassoprocedure is noodzakelijk.
bron: bwob
april 2013
Stand van zaken
Hoewel het tweede jaar van de Doetank hoopvol van start ging met diverse enthousiaste contactpersonen bij de verschillende betrokken organisaties (zowel beleidsmakers als uitvoerders), is de laatste maanden het momentum weer verloren gegaan. In november 2012 was afgesproken om gezamenlijk een experiment te organiseren om een alternatieve manier van innen van overheidsschulden te ontwikkelen en te testen op effectiviteit. Het vraagstuk kreeg in die periode veel media en politieke aandacht en dat was voor het ministerie een reden om het vraagstuk elders in de organisatie te beleggen. Hoewel dat op zich prima kan zijn, betekent dit dat onze contactpersonen weinig zeggenschap meer hadden en we onze ideeën opnieuw moeten verkopen aan de nieuwe verantwoordelijken. Dat is het punt waar we ons nu bevinden. We gaan weer in gesprek met de nieuwe verantwoordelijken en hopen voor de zomer 2013 alle betrokkenen bij elkaar te krijgen.
november 2012
Slim schakelen: Integrale schuldhulpverlening & Slimmer boetes innen bij gezinnen met schulden
Doel: Integrale schuldhulpverlening en CJIB boetes op efficiëntere en effectievere manier innen. Voor de gezinnen met financiële problemen waar kinderen opgroeien is het uiteindelijk de bedoeling om onnodige spanning/dreiging te voorkomen (het kan soms leiden tot familiedrama’s).
Middel: dit kan worden bereikt door structurele samenwerking tussen de verschillende partijen in de omgeving van de schuldhulpverlening, waaronder het CJIB.
Huidige situatie:
De schuldhulpverlening ondersteunt gezinnen met financiële problemen bij (bijna) al hun inkomsten en uitgaven. CJIB en parketpolitie innen boetes (zoals de vele boetes voor het niet betalen van de zorgverzekering) bij gezinnen met financiële problemen zonder structurele afstemming met de schuldhulpverlening.
Knelpunten en aanleiding tot oprichting Doetank:
De schuldhulpverlening weet bijvoorbeeld niet wanneer de parketpolitie langsgaat bij mensen en het CJIB en de parketpolitie weten niet wanneer een gezin in de schuldhulpverlening zit. Zodoende is het voorgekomen dat de parketpolitie een alleenstaande moeder met borderline dreigde mee te nemen, zonder dat de parketpolitie weet met welke (financiële) problemen deze mevrouw zat en zonder dat de schuldhulpverlening afwist van de acties van de parketpolitie. Ondanks dreiging van opsluiting en de inspanningen van de parketpolitie kon de mevrouw de boete niet (direct) betalen en het schuldhulpverleningsproces gericht op een stabiele financiële situatie werd verstoord. De mevrouw zelf raakte overstuur en belde ten einde raad haar oude wijkagent op. Deze wijkagent, Bennie Beuvink, heeft dit concrete geval opgelost en een Doetank in het leven geroepen om deze situaties in de toekomst te voorkomen.
Belangen:
Gezinnen met schulden: financieel gezonde en stabiele situatie. Onnodige spanning binnen gezinnen met kinderen voorkomen.
Overheidsschuldeisers en CJIB: efficiënt en effectief boetes innen, ook bij gezinnen met schulden. Maatschappelijk verantwoord innen.
Schuldhulpverlening en gemeenten: integrale zorg aanbieden aan gezinnen met financiële problemen
Doel Doetank:
Het CJIB en zijn opdrachtgevers, gemeenten, schuldhulpverlening, V&J en andere betrokkenen bij elkaar brengen om deze problematiek te bespreken. Een pilot starten in een (deel) gemeente, waarbij structurele samenwerking plaatsvindt tussen CJIB, parketpolitie, schuldhulpverlening en gemeenten om te zien wat de effecten zijn.
Gezamenlijk evalueren van de pilot en de kennis verspreiden naar andere belanghebbenden.
